Pasa den azaroaren 11n, Bherria proiektuko parte-hartzaileekin hausnarketa-tailer bat egiteko pribilegioa izan nuen; tailerraren izena “Aldaketa gure taldeekin konplizitatean baino ez da ematen” izan zen.
Niretzat ez zen saio erraza izango. Administrazio Publiko baten barruan aldaketa-ideiak bultzatu ditugunok jakin badakigu errazagoa dela erresistentzia eta ulertezintasuna aurkitzea konplizitatea eta sintonia ona baino.
Gainera, esaldi honekin hasi nintzen: “Administrazio Publikoan aldaketa bat egitea nahi duten pertsonen drama da aldaketarik nahi ez duten lankideei aurre egin beharra“.
Onartzen hasi behar dugu “erosotasun-zonatik irten behar da” edo “zailtasunik ez balego, ez legoke arrakastarik” bezalako autolaguntzarako ohiko esloganek ez dutela ezer konponduko. Eta, alderantziz; ez luke zentzurik izango saioa kexatzeko eta negar-zotinka aritzeko egitea. Egun batzuk lehenago idatzi nuen bezala: chega de saudade.
Nahaste hori buruan nuela, saioa jarraian agertzen den moduan burutu zen.
Kontroletik gestoriara
Hasteko, onartu genuen aldaketaren agenda zaila eta zorrotza izaten hasten dela gure administrazioetan. Ez da mokadu batean jan dezakegun antxoa bat, xerratan zerbitzatu beharreko atuna baizik. Eta, ziurrenik, gutariko inork ez du gai bakoitzaren eta guztien gaineko gakorik. Umiltasuna eta diziplina-aniztasuna dira nagusi.
Hala ere, diziplina guztien artean komuna izan beharko lukeen gai bat bada: balioa bilatzea. Aldaketa guztiak herritarren eta zerbitzu publikoa prestatzen dutenen bizitza hobetzera bideratu behar dira.
Bada, aurrerapen-proiektuak abian jartzea gehien eragozten duen alderdietako bat, eta administrazio-bizitza gehien tristatzen duena, erabateko kontrolarekiko eta hipergestioarekiko obsesioa da; hau da, giza autonomia zentzurik gabeko muturretaraino mugatzea, guztia hartu nahi duten arauak zorrotz aplikatuta aldatzearren.
Gainera, ikusi genuen kontrolak antzara-jokoaren 58. laukian kokatzen direla; alegia, irteera-laukira bidaltzen gaituztela jada ahalegin handi bat egin dugunean. Arauek behartutako kontrolak aplikatzeko beste modu bat ba ote dago? Bai, noski baietz.
Taldean aztertu genuen Eusko Jaurlaritzaren Web Zerbitzuaren esperientzia eta kontrol-unitatetik zerbitzu-unitate bilakatu arte egindako bidaia, zure arazoak konpontzen dituen gestoria baten baliokide bezala. Alegia, kontrola duenak aukera du proiektuetan edo zerbitzuetan inplikatzeko hasiera-hasieratik, unitate teknikoei laguntza emanaz prozesuak arin eta modu seguruan irten daitezen. Hauek izan ziren esperientzia haren gakoak:
- Helburura jotzea.
- Helburu argiak partekatzea.
- Zerbitzura, baliora, bideratzea.
- Beti kontsekuentea izatea.
- Taldearen denborak errespetatzea.
- Ondo emandako pauso bakoitza ospatzea.
Gizabanakotik hordara
Saioaren bigarren erdialdean, berritzaileen eta haiek lana egiten duten taldeen arteko harreman dialektikoan oinarritu ginen.
Alde batetik, aldaketaren txinparta pizten duten pertsonen balioa aitortu zen, gogoz beteta eta sormena lantzeko prest egoteagatik. Bestetik, ideiak harik eta onartzen eta aplikatzen diren ingurune sozialera eraman arte ez dutela batere balio onartu zen. Lan-taldea gauzak gertatzen diren lekua da.
Duela aro batzuk, Pleistozenoan, hominidoek mamut iletsua ehizatzeko gaitasuna lortu zuten. Ezbairik gabe, mamuta helburu oso argia zen taldean ehiza egiten zuten gizakientzat. Izan ere, taldeaz baino gehiago hordaz hitz egin beharko litzateke, dena partekatzen zuen tribu batez, helburua lortzeko prozeduren eskulibururik behar ez zuenaz, ehunka haragi jangarritan neurtzeko modukoa.
Arbaso hauengandik ikasteko zerbait badago. Lan-bizitza taldeetan garatu behar denez, funtzionamendua hobe dezaketen zenbait ideia badaude.
Lehen ideia da baldintzarik gabe onartzea. Lankideak gure tribua dira. Bakoitza ordezkaezina da. Baita gutxiago, okerrago edo gainerakoak baino modu okerragoekin lan egiten duen pertsona ere. Edozer gauza neurtzen dugula ere, norbait okerrena izango da magnitude horretan. Ez da garrantzitsua horri erreparatzea, baizik eta talde osoak aurrera egitea. Pentsatu, norbait txarrena izango ez balitz, beharbada zuri egokituko zitzaizula hala izatea. Onartu, eragin eta bultzatu.
Bestalde, taldea ez da dena. Gure ohiko ingurunetik atera eta beste pertsona batzuen kontaktuarekin freskatu behar dugu. Izan ere, ez al da hori Bherrian egiten duguna? Oso garrantzitsua da pertsonalki eta profesionalki hazten lagunduko gaituzten sare profesionalen parte izatea.
Adierazpen bat
Adierazpen batekin amaitu zen saioa, agile-adierazpenean inspiratutakoarekin, eta parte-hartzaileen artean harpidetza zabala izan zen:
GUK BALORATZEN DUGU
Ekintza plangintzaren aurrean
Askatasuna antolakuntzaren aurrean
Konfiantza kontrolaren aurrean
Sarea hierarkiaren aurrean
Taldea norbanakoaren aurrean
Aniztasuna espezializazioaren aurrean
Eta amaitzeko, Bherria Prestakuntzaren saioan parte hartu zuten pertsonek eskatutako bi gauza partekatzen dizkizuet: “Intraemprendizaje público. Por una Administración innovadora y abierta” liburua, duela urte batzuk idatzi nuena; eta topaketan erabili nuen aurkezpena.
